Op 20 mei 2016 besteedde BNdeStem aandacht aan twee documenten, die als de oudste (geografisch juiste) kaarten van West Brabant beschouwd worden: de zgn Gastelse kaarten die amateur-historicus Frans Akkermans uit Oud Gastel in de eerste helft van de 20e eeuw bij toeval herontdekte. Ze stammen uit 1565 en 1590 en zijn gemaakt door Jan Symonszoon Indervelde.
Boeiend is hoe deze kaarten tot in onze tijd de eeuwen hebben overleefd. U leest hier meer over in BNdeStem, maar ook in de Waterschans 2003-1. De Geschiedkundige Kring heeft toen gepoogd om deze kaarten bij voldoende belangstelling te herdrukken. Dat lukte toen niet. Ongelooflijk, terwijl je toen voor welgeteld € 22.-. beide kaarten op ware grootte zou krijgen. Eeuwig jammer.

De kaart met sollicitatie van Indervelde bij prins Maurits
De kaart met sollicitatie van Indervelde bij prins Maurits
Download

Op de website van BNdeStem kun je deze zgn Mauritskaart uit 1590 in zijn volle omvang downloaden. Dat kost wel even tijd omdat het bestand nogal groot is. Voor uw gemak hebben we de koppeling hier ook geplaatst. Doe als volgt: klik op de koppeling met de rechter muisknop en kies voor ‘Doel opslaan als’. Wijs dan de plaats aan waar je de kaart op je PC wilt hebben. Na een aantal minuten (afhankelijk van snelheid van PC en verbinding) staat de kaart op je harde schijf, en opent het bestand in Acrobat. Stel nu eens de weergave in op 100% en zie de echte details van deze kaart.

Nog een download

Van de eerste kaart uit 1565 (de ‘gastelse kaart’) is de gescande opname verloren gegaan.  Wel is een scan van een nauwkeurig nagetekende kopie beschikbaar. Het is niet bekend wie deze heeft vervaardigd. Er is minder ver op in te zoomen, maar toch blijft deze afbeelding zeer bruikbaar én bijzonder.

De kaart van Jan Symonszoon Indervelde uit 1565
De kaart van Jan Symonszoon Indervelde uit 1565 werd door een onbekende zorgvuldig gekopieerd doch van andere kleuren voorzien. Mogelijk om de watergangen beter zichtbaar te maken.

Op de website van de Geschiedkundige Kring kunt u deze kopie van de  kaart uit 1565 downloaden. Doe net als hierboven: klik met de rechter muisknop en kies voor ‘Doel opslaan als’.
Hopelijk komt ook deze kaart ooit nog eens in zijn volle omvang beschikbaar.

Sollicitatiebrief

Zoals boven vermeld heeft de Geschiedkundige Kring eerder gepoogd deze kaarten voor het publiek toegankelijk te maken. Willem van Ham heeft toen ook onderzoek naar deze kaarten gedaan. Daarvan is een interessant verhaal beschikbaar op de het Archeologisch Nieuwslog, waarin is aangegeven waarom de tweede kaart uit 1590 als een sollicitatiebrief beschouwd kan worden.

Wens

Hoewel digitalisering van kaarten zeker voordelen biedt, zou het toch interessant zijn als de publicatie in de krant ertoe leidt dat deze kaarten alsnog in gedrukte vorm verschijnen. De publicatie in de krant bereikt immers meer mensen dan de leden van de Geschiedkundige Kring . Dus wie weet? Het zou een verrijking zijn van menige privé-bibliotheek en prentenkabinet. Behoud van het erfgoed zou er wèl bij varen.

Vergelijkbare berichten