De dertiende (!) geschiedenisquiz van de Geschiedkundige Kring was vrijdagavond 12 mei 2017 in de aula van ‘t Rijks een gebeurtenis om de tanden op stuk te bijten. De negentien teams van zes personen hadden er de handen vol aan. In vier rondes van 15 vragen, plus drie themarondes werd de parate kennis van de deelnemers getoetst. Dat liep van diverse vragen over Jan IV van Glymes, via Roparun, (muziek)scholen, dialectwoorden, verdwenen gebouwen, tot illustere Bergenaren als Cees Becht en Willem van Ham. Ook de nijverheid kwam onder de aandacht. Zeer divers en bepaald niet gemakkelijk.
Vragen
Een voorbeeld: Hoe heette het gebouw aan de Grote Markt dat stond op de plek waar nu toegang naar De Maagd ligt? Vervolgens: Wie was de architect van de Maagd, en welke kerken heeft hij nog meer gebouwd? En in de derde ronde: Hoe heette de architect die De Maagd verbouwde tot theater?
Een makkie (of toch niet): waarvoor staat de afkorting ZNMSF? Vervolgens: wie stichtte in 1863 de eerste suikerfabriek in Bergen op Zoom, en waar stond die? Ronde drie: Hoe heette de suikerfabriek van CSM die in 1929 zijn deuren sloot? En ronde vier: Hoe heet het instituut dat in 1930 werd opgericht ter verbetering van de bietenteelt?
En zo vier keer vijftien vragen. Voornamelijk open vragen waarvoor je het antwoord helemaal uit je eigen kennis moet putten en soms meerkeuzevragen, waar je nog een beetje met ‘o ja’ uit de voeten kunt.
In de tussenliggende themarondes, die eigenlijk enige ontspanning moeten brengen, mochten de deelnemers achtereenvolgens Bergse muzikanten en de titels van hun liedjes noemen, alle bastions van de vesting van Coehoorn benoemen, en aanwijzen in welke huizen een achttal Bergse artsen in 1966 woonden. Dat gaf de autochtonen toch ietsje meer de wind mee dan Bergenaren die pas later tot de groep meest illustere inwoners van West Brabant toetraden.
Antwoorden
Bij de beantwoording van de vragen is gebruik van hulpmiddelen in welke vorm dan ook, niet toegestaan. Blijkens de teamtafels vallen hapjes en drankjes daar overigens niet onder. Overleg binnen de teams vindt op bijna fluistersterkte plaats, omdat de ‘tegenstanders’ binnen gehoorsafstand zitten.
Duidelijk was dat de ‘examencommissie’ goed gekeken had naar recente hofzaallezingen, publicaties in de Waterschans, lesmateriaal van de School voor Geschiedenis, diverse ‘Studies uit Bergen op Zoom’ en boeken van SIEB. De deelnemers troostten zich met de opmerking dat je ‘in je eentje niet alles kunt weten’. Ze prezen zich dan ook gelukkig als de teamleden elkaar konden aanvullen.
Prijs voor de winnaars
De teams streden behalve om de eer, om een wisselbeker, waarvan voorzitter Damveld even overwoog of deze niet op de Zilvertentoonstelling (Voorbij IJdelheid) zou moeten staan. Bovendien stond voor de leden van het winnende team al even traditioneel een beeldje klaar, gemaakt door kunstenares Marijke Evers. Dat was misschien wel eigenlijk streefdoel van de deelnemers. Het symboliseerde de (historische) kennis die geborgen is in boeken, maar tegenwoordig ook vaak digitaal is opgeslagen. Het stapeltje boeken werd dan ook bekroond door een (rood) appeltje, als een woordspeling op Apple als sleutel tot de digitale wereld.
Strijd met wisselende kansen
De uitslagen per ronde lieten een voortdurende wisseling zien van voorliggende teams, maar ook in de achterhoede wisselden vele teams van positie. Het winnende team van het vorige jaar, de Weervissers, kwam dit keer niet verder dan een veertiende plaats. Winnaar werd team 2 van SBM, die het CDA in de eindstrijd net voor bleef.
Scores
De totale uitslag is als volgt:
1 SBM team 2 117
2 CDA 113
3 De Eigenwijzen 107
SBM team 1 107
5 Toeteroet 106
6 Lievevrouweparochie 103
7 Familie Ambagts 102
Vereniging Binnenstad 102
9 SBM team 3 100
10 De Notenkrakers van HMR 96
11 Ken Dut Nog Trug 92
12 De Batraven 88
Merck toch hoe Sterck 88
14 De Weervissers 85
15 Goed Geschoold 82
16 De Bergse Stadsreuzen 80
17 Nazaten van Jan van Glymes 73
18 Scouting Kizito 69
19 De Berregse Kamer 68
Aan de behaalde scores is te zien dat de aard van de vragen aanzienlijk pittiger was dan in de vorige editie. Niet alleen de winnaar scoorde lager, maar de spreiding van de scores was ook veel groter. Sommige deelnemers hadden het dan ook over een ‘examen’ dat toch wat ingrijpender klinkt dan een quiz.
Foto’s
Er zijn veel meer foto’s beschikbaar van deze quizavond. Deelnemers die deze foto’s willen ontvangen, sturen een mailtje naar de webmaster.
